पुस्तके अरुंधतीची

  ।। द श सु न्द री च रि त म् ।। (अनुक्रमणिका) 1 मा झ्या जी वा भा वा च्या द हा मै त्रि णी 2 प हि ली मै त्री 3 न वी दि शा 4 मु क्का म अ हि ल्या न ग र 5 दौं ड 6 S R P Gr. 7 7 दि शां ची द टा व णी 8 प श्चि मा, जि ल्हे रा य ग ड मु क्का म अ लि बा ग 9 सिं धु पं चां ग 10 अ लि बा ग , क र्ना ळा, शि र ढो ण 11 रा य ग ड च्या मा ती ती ल शि ल्प आ णि क ला 12 ना र ळी पौ र्णि मा 13 की ट क सृ ष्टी 14 गं ध व ती प श्चि मा 15 अ‍ॅ न आ णि बॉ ब 16 बं ग ल्या स मो र        

           ।।  द श सु न्द री च रि त म्  ।। 16 बंगल्यासमोर - तेंव्हा समुद्रावर एवढे प्रवासी नसत . समुद्रकिनार्‍यावर S.P., D.F.O, Collector, Judge ह्यांचे बंगले आणि Rest-house   होतं . आमचा बंगला हा किनार्‍यावरचा एकदम शेवटचाच बंगला असल्याने इथपर्यंत पोचे पोचे पर्यंत बहुतेकांचा उत्साह मावळून ते परत फिरलेले असत . निसर्गानी आम्हाला समुद्र किनारा दोन वर्ष भेट दिला असल्याने आम्ही दिवसाच्या कुठल्याही वेळेला समुद्रावर फिरायला जात होतो ; पहाटे , चांदण्यारात्री , एकटे , दुकटे , तिकटे बिनधास्त ! कारण मोत्या शेपटी हलवत कायम साथीला तयारच असायचा . आम्ही फिरायला जात आहोत हे त्याला वेगळं कळवायची जरुरी नसे . एकदा आमची नजर चुकवून बंगल्याचं फाटक उघडून समुद्राच्या पाण्यात खेळायला आमचा दोन वर्षांचा बाळ पळाला . भूंकून भूंकून मोत्यानी आम्हाला सावध केलं . अतीशय उग्र रूप धारण करून तो त्याच्या डोक्यावरून उडी मारून त्याच्या समोर पाय रोवून भुंकत उभा राहिला . त्याला जागचं हलू देईना . तोपर्यंत आम्हीही आलो आणि मोत्याचे आभार मानले . इतर वेळेला उसळणा...

             ।।  द श सु न्द री च रि त म्  ।। 15 अ‍ॅन आणि बॉब- सरकारी बंगले म्हणजे   इंग्रज कालीन राजवाडेच असत . अनेक बंगले वयाने   शंभरीच्या आमच्या निवासाचे बहुतेक उंबरठयावर असत तर काहींनी शंभरी पार केलेली असे . प्रत्येक बंगल्याला स्वतःच असं खास व्यक्तिमत्व असे . येणा र्‍या अनेक   साहेबानी त्यात सुधारणा करून त्याच्या मुळच्या सौंदर्यात चार चाँद लावलेले असतात तर काहींनी खाल्ल्या घराचे वासे मोजलेले असतात .   अनेक साहेब , बिब्ब्या गुलाम या बंगल्यांनी पाहिलेल्या असत . अनेकांची मुलं त्यांनी आपल्या अगाखांद्यावर वाढविलेली असत . या बंगल्यांच्या निःशब्द स्पंदनातून , निःश्वासातून अशा अनेक भल्या - बुर्‍या आठवणींचा माहित नसलेला इतिहास त्या बंगल्याभोवती अदृश्यरूपात वावरत असतो . त्याचप्रमाणे ह्या बगल्यांमधे वास्तव्य केलेल्यांच्या मनातही अशा ह्या बंगल्यांच्या अनेक आठवणी मनात   खोल ठसा उमटवून गेलेल्या असतात . आत्तापर्यंत दोन भूत बंगले अनुभवून झाले होते . ह्या तिसर्‍या बंगल्याबद्दल कोणी काहीही बोललं नव्हतं ....